Prof. Krzysztof Domaradzki

Architektura i zabytki  27 czerwca 2020

26 czerwca zmarł prof. Krzysztof Domaradzki jeden z najwybitniejszych współczesnych polskich urbanistów, który miał duży wpływ na to jak wygląda współczesna Warszawa.

Prof. Krzysztof Domaradzki

 

Najbardziej znanym projektem profesora Domaradzkiego jest przebudowa Krakowskiego Przedmieścia. Dziś mało kto pamięta, że trochę ponad dekadę temu ta najbardziej znana historyczna ulica Warszawy była komunikacyjnym ściekiem, a piesi byli zepchnięci pod fasady budynków. Dziś to fantastyczna miejska ulica, którą ludzie często wybierają na spacery, a za jej obecny kształt odpowiada właśnie prof. Krzysztof Domaradzki i jego zespół. Dekadę wcześniej prof. Domaradzki zaprojektował także przebudowę Nowego Światu. Dzisiejszy wygląd Traktu Królewskiego od Kolumny Zygmunta do palmy na Rondzie de Gaulle’a to głównie Jego zasługa.

Jednak działalność prof. Domaradzkiego nie ograniczała się tylko do przekształceń ulic. Wraz z zespołem był też autorem wielu planów miejscowych np. „Pod Skocznią”, rejonu Foksal czy na Siekierkach. Podejmował się też takich tematów jak ukształtowanie Trasy Siekierkowskiej, gdyż uważał, że nawet tak „techniczne” elementy miasta powinny mieć walory krajobrazowe. Prof. Domaradzki zostawił też po sobie wiele niezrealizowanych koncepcji np. dla Targówka Fabrycznego, a także wiele opracowań dotyczących przekształceń centrum miasta np. Kruczej, Grochowskiej czy Marszałkowskiej, które niestety stały się „półkownikami”.

Działania prof. Domaradzkiego były punktowe, ale nie oznacza to, że były niespójne. Był on nie tylko wybitnym urbanistą, ale przede wszystkim znawcą historii Warszawy. Bardzo dobrze znał i szanował jej dziedzictwo urbanistyczne, często odnosząc się do niego w swoich projektach. Dziś mało kto pamięta np. „Plan Tołwińskiego”, a w koncepcjach prof. Domaradzkiego można odnaleźć nawiązania do niego. Przede wszystkim jednak prof. Domaradzki miał swoją dość czytelną wizję miasta, którą konsekwentnie realizował przez całe życie. Opisał ją w książce „Przestrzeń Warszawy. Tożsamość miasta a urbanistyka”. Możemy się z niej dowiedzieć, że według prof. Domaradzkiego sieć przestrzeni publicznych przyjaznych dla ludzi nie powinna się ograniczać tylko do Traktu Królewskiego i Starego Miasta, ale powinna wykraczać także poza obszar centrum miasta. Mamy nadzieję, że kiedyś doczekamy się tego, że do spacerów będą się nadawać wszystkie ulice w mieście, a nie tylko mała enklawa w historycznym centrum Warszawy.

Pracę na rzecz miasta prof. Domaradzki łączył z działalnością akademicką. Prowadził wykłady i zajęcia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. W swoich korektach ze studentami (a wiele z nas nimi było!) nieustannie podkreślał znaczenie piękna i zieleni w projektowaniu miast.

Zakochany w podwarszawskim mieście-ogrodzie, swojej rodzinnej Podkowie Leśnej, nakłaniał młodych projektantów, by nie bali się idealizmu – bez którego w końcu miejsca takie jak Podkowa nie miałyby nigdy prawa powstać.

Trudno uwierzyć, że nie zobaczymy już tego dziarskiego kroku i nieco zawadiackiego uśmiechu, i nie usłyszymy już od profesora Domaradzkiego żadnych mądrych słów. Jesteśmy jednak pewni, że w nas wszystkich zostało coś z jego sposobu patrzenia na miasto i że wzbogacił nie tylko Warszawę, ale i nasze myślenie, już na zawsze.

Było kilka kwestii, w których nie zgadzaliśmy się z prof. Domaradzkim, ale uważamy, że pod tyloma względami zmienił Warszawę na lepsze, konsekwentnie podkreślając, że o mieście nie można myśleć tylko w utylitarny, ekonomiczny sposób. W sprawach najważniejszych z prof. Domaradzkim jesteśmy zgodni – chcemy by Warszawa była piękniejszym miastem i dziękujemy Jemu za to, że poświęcił swoje życie by realizować ten cel.

Udostępnij