Miejska Agenda Parlamentarna ’23
Podczas konferencji prasowej 03 października szeroka koalicja ruchów miejskich z całej Polski zaprezentowała Miejską Agendę Parlamentarną ’23: pakiet 100 rozwiązań dla posłów i posłanek chcących wzmocnić rozwój miast.
„Dużo mówi się o niezdecydowanych wyborcach, ale to właśnie w miastach mieszka 60% Polaków i Polek. Te osoby chcą więcej zieleni, mniej betonozy, mniej czasu w korkach i lepszych miejsc do życia. Dziś te rozwiązania przynosimy jak na tacy. Jeśli partie polityczne chcą zyskać te głosy, muszą uwzględniać miejskie postulaty”, przekonywano podczas konferencji. Miejska Agenda Parlamentarna 23’ (MAP 23’) ma być drogowskazem dla posłów i posłanek kolejnej kadencji. Po konferencji przedstawiciele komitetów wyborczych odebrali od organizacji społecznych raport z propozycjami rozwiązań.
Dokument przygotowały ruchy miejskie m.in. z Krakowa, Łodzi, Warszawy, Wrocławia, Bydgoszczy, Szczecina i Gdańska. W MAP 23’ znalazły się zagadnienia związane z zielono-błękitną infrastrukturą krytyczną, mieszkalnictwem, planowaniem przestrzennym, mobilnością, samorządem oraz po raz pierwszy w szerszej debacie publicznej – z tematyką hałasu, czyli smogu akustycznego
Jan Mencwel, współzałożyciel Stowarzyszenia Miasto Jest Nasze przypominał o trwających anomaliach pogodowych i konieczności odpowiedzi na nie, także na poziomie miejskim: „Jest 3 października, a termometry pokażą dziś 25 stopni Celsjusza. W tym roku jesieni jeszcze nie było. Zmiany klimatyczne są faktem i już teraz wpływają na nasze życie. W polskich miastach już teraz więcej ludzi umiera z przegrzania niż z wychłodzenia. To pokazuje, że musimy odwrócić priorytety rozwojowe. Gdy w polskich miastach mówiono o <<inwestycji w infrastrukturę>>, najczęściej oznaczało to lanie betonu, wycinki drzew. To musi się skończyć. W czasach kryzysu klimatycznego naszą najlepszą infrastrukturą są drzewa, parki, nieużytki, rzeki, tereny podmokłe. Powinniśmy chronić i odtwarzać za wszelką cenę. Nowoczesne miasta będą zielono-błękitne albo nie będzie ich wcale. Nie będziemy w stanie żyć w przegrzanych i wysuszonych na wiór miastach, w których permanentnie brakuje nie tylko cienia, ale nawet wody pitnej. W Warszawie wodę pobieramy z Wisły. Ochrona tej rzeki tak jak i każdej innej rzeki miejskiej powinna być priorytetem numer jeden, bo woda to nasz najważniejszy zasób. Niestety w rządowych szufladach czekają katastrofalne projekty zamiany Wisły w “drogę wodną” dla barek z węglem. Jeśli do tego dojdzie, Warszawa i setki innych miast stracą podstawowe źródło wody do potrzeb bytowych. Oczekujemy od partii politycznych jasnej deklaracji, że zamiast betonować rzeki, będą je renaturyzować”, podkreślał Jan Mencwel.
Agnieszka Krzyżak-Pitura, Fundacja Rodzic w Mieście, wiceprzewodnicząca Kongresu Ruchów Miejskich opowiedziała o polityce mieszkaniowej: „Mieszkanie to podstawa do podejmowania jakichkolwiek życiowych decyzji. Bez dachu nad głową, który daje nam poczucie bezpieczeństwa i stabilność, młodzi Polacy nie będą chcieli zakładać rodzin. Dlatego tak ważne jest, aby politykę mieszkaniową traktować kompleksowo jako element całej polityki społeczno-ekonomicznej. Nie możemy opierać jej jedynie na wspieraniu wolnorynkowych mechanizmów takich jak kredyt mieszkaniowy. Są one swojej natury wykluczające pewne grupy społeczne. Potrzebujemy rozwiązań, które będą w zasięgu każdego bez względu na sytuację życiową”.
Temat ładu przestrzennego podjął Kosma Nykiel, urbanista ze Stowarzyszenia Łódź Cała Naprzód!: Dziś polskie miasta są wykluczające, panuje w nich chaos i nieład przestrzenny (…) Chcemy poprawić środowisko dla pieszych, by ten podstawowy środek transportu był bardziej komfortowy i bezpieczny. Koniecznością są obowiązkowe standardy urbanistyczne dla gmin w tym m.in. minimalne odległości nowych inwestycji od podstawowej infrastruktury oraz radykalne ograniczenie rozlewania się miast. Przy topniejącej populacji stać nas na utrzymywanie rozwleczonej infrastruktury – a do tej nowej, niezbędnej dla budowanych osiedli, powinni dokładać się także deweloperzy”.
Innym kluczowym zagadnieniem z zakresu zarządzania miejską infrastrukturą, jest zrównoważona mobilność. Zdaniem Dominika Kasperskiego z zespołu transportowego Stowarzyszenia Akcja Ratunkowa dla Krakowa, kluczowe jest „[z]większenie liczby fotoradarów i odcinkowych pomiarów prędkości. Musimy powiedzieć stop drogowemu terroryzmowi. Stop nielegalnym wyścigom. Nie chcemy także, aby nasze miasta były stopniowo przekształcane w parkingi, na skutek stosowania arbitralnie wymyślonych i zawyżonych minimów parkingowych. Proponujemy wprowadzenie rowerowego odpowiednika programu “Mój elektryk” – dotacji na zakup roweru elektrycznego”.
Silne miasta oznaczają silne samorządy. Przewodniczący Kongresu Ruchów Miejskich, Witold Gawda apelował o wzmocnienie ich roli na arenie narodowej: „Jest problem, który jest matką wszystkich problemów. Chodzi o to, by mieszkańcy mieli więcej do powiedzenia w swoich miastach. Gdyby tego problemu nie było, nie stalibyśmy teraz na ulicy, tylko rozmawiali z władzami miast, o tym, jak rozwiązać wszystkie problemy, o których dziś mówimy. Polskie miasta nie są zarządzane ani partnersko, ani demokratycznie. Wśród największych wyzwań wymieniał zbyt słabą kontrolę społeczną nad działaniem prezydentów miast i burmistrzów. Proponujemy pakiet konkretnych rozwiązań, m.in.: ograniczenie wieloletnich kadencji radnych czy łatwe do przeprowadzenia i szybkie głosowania obywatelskie”.
Wydarzenie zakończyła Melania Łuczak, Radna Dzielnicy Mokotów, członkini Miasto Jest Nasze: „Zanieczyszczenie hałasem jest drugim po zanieczyszczeniu powietrza czynnikiem wpływającym na kłopoty ze zdrowiem związane z przyczynami środowiskowymi. 1 na 5 Europejczyków jest narażonych na długotrwały i szkodliwy dla zdrowia poziom hałasu. To ponad 100 mln osób. Do tego 12 tys. osób umiera przedwcześnie z powodu narażenia na hałas. Z kolei 19 proc. obszarów ochrony przyrody Natura 2000 znajduje się na terenach z przekroczonymi normami hałasu”. Wśród proponowanych rozwiązań problemu Radna wymieniła pomysł na “akcję edukację”, czyli popularyzację problemu zanieczyszczania miast hałasem, ograniczanie hałasu transportowego. oraz respektowanie i wzmacnianie obowiązującego prawa.
Zachęcamy do pobrania raportu i zapoznania się z jego treścią (załącznik obok tekstu).